Studium (SUiKZP)

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego (inaczej studium lub SUiKZP) jest jednym z dokumentów planistycznych, który służy do realizacji polityki przestrzennej na poziomie gminy. Studium jest obligatoryjnym dokumentem dla każdej gminy, uchwalanym przez władze samorządowe. Sporządza się go na podstawie zapisów zawartych w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Dokument ten obejmuje obszar administracyjny całej gminy, określa jej politykę przestrzenną: pokazuje zarówno istniejącą sytuację zainwestowania i zagospodarowania terenu gminy, jak i kierunki działania dla dalszego rozwoju. Zapisy zawarte w studium są podstawą do uchwalania miejscowych planów zagospodatowania przestrzennego. 

Studium składa się z dwóch części: dokumentu tekstowego oraz załącznika graficznego – mapy obejmującej cały obszar studium (teren gminy). Dokument powstaje, aby określić stan istniejący oraz kierunki dalszego rozwoju przestrzennego danej gminy. Musi zawierać zarówno uwarunkowania dotyczące danego obszaru, dla którego jest sporządzone, jak i kierunki zmian oraz dalszego rozwoju w zagospodarowaniu przestrzennym.

Studium może również stanowić podstawę do wydawania decyzji administracyjnych (np. decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu), w przypadku kiedy w gminie nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Studium wskazuje długoterminowe kierunki rozwoju przestrzennego dla danego obszaru. Dokument określa lokalizację inwestycji o charakterze ponadlokalnym, które są planowane w przyszłości, np. trasę przebiegu dróg szybkiego ruchu. W przypadku kiedy w gminie nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, odpowiednie zapisy w studium mogą np. pokazać rezerwację pewnych obszarów pod przyszłe inwestycje.

Uwarunkowania rozwoju i kierunki zagospodarowania

W studium zawarte są informacje dotyczące uwarunkowań rozwoju oraz kierunków zagospodarowania. Uwarunkowania rozwoju są integralną częścią dokumentu, wynikają z zapisów ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Rozdział 2. Planowanie przestrzenne w gminie, art. 10). Uwarunkowania to wszelkiego rodzaju już istniejące elementy i funkcje w zagospodarowaniu przestrzennym gminy, które mają wpływ na funkcjonowanie całego obszaru. Zgodnie z ustawą do tych uwarunkowań można zaliczyć: dotychczasowe przeznaczenie i użytkowanie terenów, stan ładu przestrzennego, stan środowiska przyrodniczego i zasobów wodnych oraz wymogi dla jego ochrony, stan dziedzictwa kulturowego oraz dóbr współczesnych, sytuacji społecznej w zakresie np. ochrony zdrowia czy bezpieczeństwa. Do uwarunkowań zaliczają się również analizy ekonomiczne, środowiskowe i społeczne, prognozy demograficzne oraz bilans terenów przeznaczonych pod zabudowę.

Kierunki zagospodarowania zapisane w studium to wytyczne, według których sporządzany jest w kolejnym etapie miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Kierunki zagospodarowania określa się po dokonaniu bilansu terenów przeznaczonych pod zabudowę, który to bilans jest częścią uwarunkowań rozwoju danej gminy. Kierunki zagospodarowania w studium dotyczą zarówno obszarów przewidzianych na rozwój, jak również aspektów związanych z ochroną środowiska i jego zasobów, krajobrazu, w tym krajobrazu kulturowego, dziedzictwa kulturowego, zabytków oraz współczesnych dóbr kultury, komunikacji i infrastruktury technicznej itd. Szczegółowe zapisy dotyczące wyznaczania kierunków zagospodarowania w studium zawarte są w Ustawie z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Dz. U. 2021 poz. 741 z późn. zm. Rozdział 2. Planowanie przestrzenne w gminie, art. 10).

Uwarunkowania i kierunki zapisane w każdym studium muszą być zgodne z nadrzędnymi dokumentami planistycznymi, np. planem zagospodarowania przestrzennego danego województwa, strategią rozwoju województwa oraz strategią rozwoju gminy (o ile taka istnieje).

Dostęp do studium

Władze samorządowe udostępniają dokumenty studium na internetowych portalach gmin i miast (najczęściej w BIP-ach). Informacje na temat studium można również uzyskać bezpośrednio w urzędzie, pobierając wyrys (mapę) lub wypis (tekst).

Większe miasta mają osobne portale internetowe dotyczące planowania przestrzennego:

studium dla Warszawy;

studium dla Krakowa;

studium dla Lublina;

studium dla Gdańska;

studium dla Przemyśla;

studium dla Kołobrzegu.

Galeria

Studium dla miasta Krakowa (Biuro Planowania Przestrzennego UMK, generalny projektant prof. dr hab. arch. Jan Maciej Chmielewski), dostęp: styczeń 2022.

1/8
Mapa z części uwarunkowań dot. dziedzictwa kulturowego miasta Krakowa
2/8
Mapa z części uwarunkowań dot. dziedzictwa kulturowego miasta Krakowa – legenda
3/8
Mapa z części uwarunkowań dot. zasobów środowiska przyrodniczego miasta Krakowa
4/8
Mapa z części uwarunkowań dot. zasobów środowiska przyrodniczego miasta Krakowa – legenda
5/8
Mapa z części kierunków zagospodarowania dot. środowiska kulturowego
6/8
Mapa z części kierunków zagospodarowania dot. środowiska kulturowego – legenda
7/8
Mapa z części kierunków zagospodarowania dot. środowiska przyrodniczego
8/8
Mapa z części kierunków zagospodarowania dot. środowiska przyrodniczego – legenda
Proces

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego opracowywane jest na podstawie przepisów ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Rozdział 2. Planowanie przestrzenne w gminie. Dokument sporządzany jest przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta – z uwzględnieniem strategii rozwoju województwa, planu zagospodarowania przestrzennego województwa oraz innych strategicznych dokumentów o charakterze ponadlokalnym lub gminnym. Przed przystąpieniem do uchwalania studium gmina powinna przeprowadzić badanie potrzeb i możliwości rozwoju gminy (analizy ekonomiczne, prognozy demograficzne, możliwości finansowania itp.).

Proces sporządzania studium rozpoczyna się od podjęcia uchwały przez radę gminy. Wójt, burmistrz lub prezydent ogłasza informację o podjęciu uchwały o przystąpieniu do sporządzania studium. Zawiadamia na piśmie organy przeznaczone do uzgadniania i opiniowania projektu. Następnie sporządzany jest projekt studium, opiniowany i uzgadniany przez odpowiednie organy. Po wprowadzeniu ewentualnych zmian w projekcie, wynikających z pozyskanych opinii i uzgodnień, oraz po przekazaniu projektu do publicznego wglądu następuje uchwalenie studium przez radę gminy lub miasta. Sporządzone studium ma formę opisową (uchwała wraz z załącznikami) oraz graficzną (mapy jako załączniki do uchwały).

W związku ze zmianami prowadzenia polityki przestrzennej przez gminy, jak również nowelizacjami innych aktów prawnych (np. prawa wodnego) wiele gmin co pewien czas przystępuje do zmiany zapisów studium. Zmiany te mogą obejmować część lub całość dokumentu. Współcześnie, z uwagi na zmiany klimatyczne i zwiększoną ochronę zasobów naturalnych, w SUiKZP pojawiają się zapisy dotyczące utrzymania i rozwoju terenów zieleni czy ochrony cieków wodnych, które stają się jednym z ważniejszych czynników kształtujących politykę przestrzenną miast. Studium aktualizowane jest przez gminy również odpowiednio do zmieniających się potrzeb gospodarczych lub warunków demograficznych.

Linki zewnętrzne

Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym

Autor hasła
Elżbieta Kusińska
Data aktualizacji
04.04.2022
Zobacz też
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r.
Polityka przestrzenna
Plan miejscowy
Dokumenty planistyczne
Spis treści
O Archipedii

Archipedia pomoże Ci uporządkować wiedzę na styku architektury, kultury i środowiska. Podzielona jest na cztery główne działy: Architektura, Przestrzeń, Baukultur/Archikultura i Środowisko. Pokazują one złożone relacje pomiędzy przestrzeniami zorganizowanymi przez człowieka, a środowiskiem naturalnym.

Strona główna Archipedii
Zespół redakcyjny

Redaktorki prowadzące: Marta Baranowska (NIAiU), Katarzyna Domagalska (NIAiU)

Koncepcja struktury: Elżbieta Kusińska (WAPK), Grażyna Schneider-Skalska (WAPK)

Redakcja merytoryczna haseł: Elżbieta Kusińska (WAPK), Grażyna Schneider-Skalska (WAPK), Zespół redakcyjny Kwartalnika RZUT

Redakcja: Wojciech Górnaś (Redaktornia)

Ilustracje: Weronika Reroń

Używamy plików cookies na naszej stronie, aby lepiej rozumieć w jaki sposób jest używana i stale ulepszać jej użyteczność. Kontynuując przeglądanie tej strony akceptujesz naszą Politykę Prywatności.